Er vindt een sectorbrede verjongingsslag plaats bij Nederlandse architectenbureaus door de aanstelling van nieuwe associates en partners. Sinds begin dit jaar lichten we deze aanvullingen op het directieteam uit door een interviewreeks. Deze loopt nu bijna een half jaar. Hoog tijd voor een tussentijdse reflectie.
Ik was dit jaar voor het eerst aanwezig op de Architectuurbiënnale in Venetië. Een van de paviljoens waar ik veel tijd doorbracht, was dat van Oostenrijk. Hier is de tentoonstelling 'Agency for Better Living' te zien, die zich richt zich op het creëren van betere leefomstandigheden voor iedereen.
Rotterdam heeft een nieuw paradepaardje: het Fenix Museum, een kunstmuseum over migratie, gevestigd in een getransformeerde havenloods, met als kers op de taart de glimmende Tornado door MAD Architects. Architect Ma Yansong wil de migratiestromen voelbaar maken met een groots gebaar dat het museum in één beweging op de kaart zet.
Met ARC25 Podium wil de redactie een pleidooi houden voor het belang van schoonheid in architectuur. Hoe zorgen we ervoor dat architectuur niet alleen wordt gezien als een praktisch nut, maar dat de esthetiek ervan ook een belangrijke waarde vertegenwoordigt? En wat is die waarde precies? Om antwoord te krijgen geven Willem Jan Neutelings en Saar Meganck een lezing tijdens ARC25 Podium op 25 september in het Nieuwe Instituut.
Welstand moet zich meer richten op hoofdlijnen en minder op architectonische details, zo luidt het recent gepubliceerde conceptadvies van het kabinetsprogramma 'Stoer'. Volgens het advies veroorzaken welstandscommissies vertraging, hogere kosten en 'negatieve energie'. Onder architecten worden de commissies echter veelal gezien als belangrijke voorwaarde voor een soepel en kwalitatief bouwproces. Wat is hier aan de hand?
Nederland was lange tijd een van de toonzetters als het ging om woningbouw. Blijft dat ook zo? Niet als we doorgaan met hetzelfde eenzijdige programma, denkt hoogleraar woningbouw Dick van Gameren.
Voor de gloednieuwe ARC25 Niet Verhuizen maar Verbouwen Award nodigden we zowel gevestigde architecten als opkomende architecten uit om in te sturen. En wat een mooie mix aan bureaus wist ons te vinden. De tientallen inzendingen bestaan - door de richtinggevende criteria - hoofdzakelijk uit woonhuizen. Van een renovatie en transformatie van een jarenzestigwoning tot de renovatie van een stolpboerderij. We danken alle inzenders voor de genomen moeite. De redactie bracht na een intensief beraad de lijst met inzendingen terug tot een longlist van 23 projecten.
Voor de nieuwe ARC25 Transformatie en Renovatie Award kwamen veel inzendingen binnen. Er zaten verschillende culturele gebouwen bij en veel scholen. Grote projecten zoals de Nederlandsche Bank, maar ook kleine zoals de transformatie van het duivenhuis in Artis. We danken alle inzenders voor de genomen moeite. Na intensief beraad heeft de redactie de lijst met inzendingen teruggebracht tot een longlist van 40 projecten. De vooraf opgestelde criteria waren hierbij leidend.
Nog geen twee jaar geleden werd de verbouwing en renovatie van het rijksmonumentale Stationspostgebouw in Den Haag door KCAP en Kraaijvanger opgeleverd. Nu wordt een groot deel van het interieur alweer gesloopt. Op momenten als deze waarbij veel waardevolle materialen vrijkomen die normaliter bij het afval belanden, wordt architect Bruno Vermeersch gebeld.
In een wereld waar massaproductie en wegwerpartikelen de norm zijn, maakt traditioneel vakmanschap een sterke comeback. Bouwen met baksteen - al dan niet in strips - is terug van weggeweest. Maar ook kalkhennep en stampleem vinden steeds vaker hun weg naar de bouw. Tegelijk maken moderne technieken de toepassing van traditionele bouwmaterialen - met veelal een veel lagere CO2-uitstoot dan beton, staal en kunststof - zo duurzaam mogelijk. In deze editie van de Architect gaat de redactie op zoek naar inspirerende voorbeelden.
Voor abonneesIn een wereld waar massaproductie en wegwerpartikelen de norm zijn, maakt traditioneel vakmanschap een sterke comeback. Bouwen met baksteen - al dan niet in strips - is terug van weggeweest. Maar ook kalkhennep en stampleem vinden steeds vaker hun weg naar de bouw. Tegelijk maken moderne technieken de toepassing van traditionele bouwmaterialen - met veelal een veel lagere CO2-uitstoot dan beton, staal en kunststof - zo duurzaam mogelijk. In deze editie van de Architect gaat de redactie op zoek naar inspirerende voorbeelden.
Op dinsdag 15 april organiseert de Architect weer een nieuwe avond in Pakhuis de Zwijger waarin we de printeditie tot leven brengen. Centraal staan het vakmanschap van de architect en de traditionele bouwmethodes die een comeback maken in de architectuur. Jan Peter Wingender, Ivar van de Zwan, Anja Verdonk, Christina Eickmeier, Marita Bijlsma en Francine Houben komen spreken.
GesponsordIn het hartje van Amsterdam Oost, in een charmant pand uit 1910, voert architect Thomas Hayat een gedurfde renovatie uit. Hij maakt zijn appartement helemaal futureproof. DUCO draagt hier met een luchtkanalensysteem een steentje aan bij.
GesponsordArchitecten en bouwprofessionals gebruiken steeds vaker materialen en technieken die niet alleen gebouwen beschermen, maar ook hun levensduur verlengen. Een vaak onderschatte factor als het gaat om duurzaamheid van gebouwen is waterdichting. Hoe kun je als architect of ontwikkelaar hierop inspelen?
GesponsordRuim anderhalf jaar geleden werd het aangekondigd als een nieuwe belofte: CO2-negatieve gevelstenen. Baksteenproducent Vandersanden heeft het waargemaakt. De Pirrouet-fabriek is vorig jaar geopend en de eerste projecten in Nederland en België zijn in uitvoering. Hoe doen de stenen het in de praktijk?
GesponsordIn Rotterdam worden steeds meer toekomstbestendige woningen gebouwd waarbij vergroening, verdichting en verduurzaming een belangrijke rol spelen. Met de bouw van de Berninitoren met 72 appartementen wordt hier zeker aan voldaan. Aluminium kozijnen van Aliplast dragen hieraan bij.
GesponsordArchitecten en aannemers staan voor de uitdaging om gebouwen slimmer, duurzamer en herbruikbaar te ontwerpen. In 2050 moet de bouwsector volledig circulair zijn. VBI loopt voorop met vloersystemen die niet alleen losmaakbaar zijn, maar ook bijdragen aan efficiënter, goedkoper en duurzamer bouwen.
Gesponsord"Aangenaam wonen wordt bepaald door veel factoren, maar een van de belangrijkste is toch wel geluid. En dan met name een teveel aan geluid", zegt technisch specialist Martijn van Ophoven bij Calduran. Startpunt voor goede geluidsisolatie begint in het ontwerptraject. Waar moet je op letten?
In de Rotterdamse wijk Pendrecht is Valckensteyn geopend, het eerste volledig houten woongebouw van de stad. Het gebouw telt 82 betaalbare huurwoningen en is ontworpen door Powerhouse Company in opdracht van woningcorporatie Woonstad Rotterdam. Het project combineert houtbouw met sociale woningbouw in een wijk die bekend staat om haar naoorlogse stedenbouwkundige opzet.
De bewoners van deze woning in Sint Geertruid kochten het pand vanwege de wei erachter, waar hun paard de ruimte kreeg dicht bij het huis. Het uitgangspunt was het creëren van een woning met veel transparantie naar de achtertuin, waarbij verschillende volumes werden toegevoegd aan het bestaande huis, elk met een eigen identiteit, en met een sterke nadruk op de relatie tussen binnen en buiten.
Het is bijna zover, binnenkort stopt na 51 jaar mijn werkzame leven. Van die 51 jaar heb ik meer dan 40 jaar doorgebracht op de redacties van onder andere de Architect, Detail in Architectuur, Architectuur en BOUWEN en het weekblad pt/aktueel, later polytechnisch weekblad.
Architectuur begint met het maken van ruimte. In klassieke zin was dit de ruimte opgesloten tussen muren, vloer en dak, het Engelse 'room'. In de twintigste eeuw bevrijdt de architectuur zich van deze omsloten ruimte en ontstaat een spel van schijven en vlakken, de beweeglijke ruimte, het Engelse 'space'.
Spectaculair was het moment waarop ik de natte kleibrei mengde met droge hennepvezels van de dierengroothandel. Nadat ik was uitgehoest van de stofwolk begonnen de vezels het vocht uit de kleimassa op te nemen. Wat eerst nog op een natte koeienvlaai leek, veranderde in een plakkerig, stevig deeg dat de basis vormde voor een unieke kleisteen, prachtig van kleur en textuur.
Nadat iedereen op studiereis naar Zwitserland is geweest om het wonder van moderne wooncoöperatieven als Kalkbreite te bekijken, was het eindelijk mijn tijd. Met een gezelschap van landschapsarchitecten en stedenbouwers bezocht ik Bazel en Zürich. Gebouwen zijn daar geen optelsom van programma's van eisen, maar scoren sterk op - ik krijg het woord amper uit mijn toetsenbord - integraliteit. Hier wordt verdicht door opdrachtgeverschap dat niet alleen maar neemt, maar de stad ook iets teruggeeft.
